Ezinbesteko 50 Geldialdi Euskadi – Basque Country Grand Tour biran

Euskadi-Basque Countryren bihotzera ihesaldi ahaztezin bat prestatzen al zabiltza? Ideiak behar al dituzu zure ibilbide-bidaian zer egin eta zer bisitatu erabakitzeko? Kantauri itsasoko olatuak, mendi-tontorrak, historia aberatsa eta kultura aparta… Euskadi-Basque Countryk esperientzia berezia eskaintzen dizu. Hemen dituzu “Euskadi – Basque Country Grand Tour” biran egin beharreko 50 geldialdiak. UNESCO, Artea eta Kultura, Natura, Euskal Kostaldea, Hiriak eta Herriak. Geldialdi bakoitzak erakutsiko dizu zerbait berezia. Leku hauek ezagutzeko behar adina denbora har dezazun gomendatzen dizugu. Euskadi – Basque Countryk duen aniztasuna erakutsiko dizu bidaia honek, eta ohartuko zara zergatik den mundu osoko bidaiariak erakartzen dituen helmuga berezia.

UNESCO

1. Bizkaia zubia. “Zubi esekia edo zintzilikaria” izenarekin ezagunagoa, ingeniaritzaren maisulana da, UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuena.
2. Urdaibaiko Biosfera Erreserba. Natura-paradisu berezia, marinel-herriak eta uhartetxo magiko bat dituena, Gaztelugatxeko San Joan; 241 eskailera igo beharko dituzu haraino iristeko.
3. Santimamiñeko kobak. Labar-margolan eta aurkikuntza arkeologiko liluragarriak.
4. Euskal Kostaldeko Geoparkea. Kantauri itsasoaren eta euskal mendien artean, Deba, Mutriku eta Zumaia udalerriek osatzen dute; itsaslabarretan idatzita dagoen historia ezagutu ahal izango duzu. Zure bisitan, ez zaitez ahaztu Flyscharen Ibilbidea egiteaz.
5. Albaola, Euskal Itsas Faktotia: Euskal Herriko itsas historia berreskuratzen. XVI. mendeko baleontziaren Red Bayko hondoraketak eman zizkieten garai hartako itsasontzigintzari buruzko datu bakarrak. Albaolan, itsasontzi hori nola ari diren berreraikitzen ikusi ahal izango duzu. Egindako lanaren kalitate bikaina saritzeko UNESCOk babesten duen ekimena da.
6. San Adriango tunela: historiaz betetako milaka urteko bidea. San Adriango tunela Done Jakue bidean dago, eta Aizkorri-Aratz Parke Naturaleko lekurik politenetakoa da.
7. Bilboko Santiago katedrala: Bizkaiko hiriburuko altxor gotikoa. UNESCOk, Done Jakue Bideen testuinguruan, Gizateriaren Ondare izendatutako eraikina da Santiago katedrala, eta estilo gotikoaren adierazgarririk nabarmenenetakoa da Euskadi-Basque Countryn.
8. Zenarruzako monasterioa. Erdi Aroko artearen eta izpiritualtasunaren bihotzerako bidaia.
9. Santa Maria katedrala: eraikuntza gotiko enblematikoa Gasteizen. Santa Maria katedrala Gizateriaren Ondare izendatu zuen UNESCOk. Erdigune historikoan dago, Iparraldeko Done Jakue Bideen parte da. Hainbat idazleren inspirazio-iturri izan da berriki eraberrituta dagoen monumentu hori: Ken Follet, Paulo Coelho eta Arturo Pérez Reverte, besteak beste.
10. Ekainberri: Ekaingo kobazuloa, labar-artearen altxorra.

Artea eta Kultura

1. Loiolako Santutegia.. Mendiz inguratutako erromes-gunea, ingurune idiliko batean. Jesusen Lagundiaren sortzailearen jaiotetxea. Horixe da munduko erlijio-ordena jendetsuenetako bat.
2. Cristobal Balenciaga Museoa. Moda-diseinatzaile ospetsuaren omenezko museoa, marinel-herri xarmagarri batean, Getarian.
3. Chillida Leku Museoa. Eduardo Chillida euskal artista ezagunaren munduan murgiltzeko aukera.
4. Haizearen Orratza. Donostian, arteak eta naturak bat egiten duten lekua.
5. Arantzazuko Santutegia. Erlijio-arte eta -arkitektura modernoaren ikurra.
6. Marqués de Riscal upategia. Ardoaren eta diseinuaren arteko batura perfektua. Ezagut ezazu Arabako Errioxa, ardoaren eta gourmetaren zaleentzako ezinbesteko lekua. Paisaia hori apaintzen duten upategi askoren artean, altxor bat aurkituko duzu: diseinu abangoardistako upategia, hotela eta Michelin izar bat duen jatetxe eta guzti.
7. Añanako Gatz Harana. Gatza eskuratzeko ehun urtetik gorako tradizioa.
8. Liozaga dorretxea. Kotxe klasikoen bilduma bat duen gaztelua. Deskubritu ezazu XIV. mendean defentsarako gotorleku izateko eraikitako dorretxe hau. Enkarterrietako mendi artean ezkutatuta dago, eta Rolls-Royce kotxeen bilduma bat hartzeko aukeratu zuten leku hori.
9. Erriberako azoka. Bilboko gastronomiarik bertako eta tradizionalaren bihotza. Ezagut ezazu XIV. mendean sortu eta Europako estalitako azoka handienetakoa den hau.
10. Ordiziako azoka.. Azoka tradizional historikoa, Euskadi-Basque Countryko barnealdean.

Natura

1. Pagoetako Parke Naturala. Ozeanorantz jaisten diren zelai berde zabalak eta Altxerriko kobazuloetako antzinako labar-margolanak nabarmentzen dira.
2. Aiako Harria Parke Naturala. Geologia eta historia leku berean. Ezagutu mendigune granitiko ikusgarri hau; Frantzia eta Espainia arteko itsasoko zein lurreko mugak begizta daitezke Aiako Harrietatik.
3. Aizkorri-Aratz Parke Naturala. Egundoko altueretatik. Kare-harrizko mendiengatik eta pagadi amaiezinengatik nabarmentzen da. Euskadiko tontorrik garaiena aurkituko duzu, Aitxuri (1.551 m).
4. Aralarko Parke Naturala Tradizioa eta natura bete-betean. Gipuzkoako pagadirik handiena aurkituko duzu, gure natura-ondarearen benetako altxorra.
5. Omako basoa: artelana naturan. Agustin Ibarrolak Urdaibain sortutakoa, zuhaitzak mihise bizi bihurtzen diren espazioa.
6. Gorbeiako Parke Naturala. Euskadiko Parke Natural handiena. Tontorrean, 17,23 metroko gurutzea aurkituko duzu.
7. Pozalaguako kobak. Munduko estalaktita eszentriko kontzentrazio handiena; grabitatea desafio eginez hazten diren formazioak.
8. Anboto: Urkiolako Parkeko tontorrik garaiena, eta hainbat herri-kondaira kokatzen den euskal kultura-tradizioko leku ikonikoa.
9. Izkiko Parke Naturala: amezti handienetako bat. Natura-ingurune horretan, gainera, pagadi hostotsuak ere badaude; horrela, are aberatsagoa da ingurune horretako baso-aniztasuna.
10. Valderejoko Parke Naturala: lasaitasuna eta biodibertsitatea aparteko haran batean. Ezinbesteko bisita mendi-ibiliak gustuko dituztenentzako. Valderejon dago Euskadiko sai arre kolonia handiena.

Euskal Kostaldea

1. Gaztelugatxeko San Joan. Uhartetxo magikoa, lehorra eta itsasoa 241 eskailera-mailarekin banantzen dituena. Ezaguna da Juego de Tronos telesailean agertu zelako: Rocadragón. Bere benetako izenak, ordea, “haitzeko gaztelua” esan nahi du.
2. Kontxako hondartza. Edertasun hiritarra Donostian.
3. Santa Katalinako itsasargia: Itsasoaren zaindaria, Lekeition. Ezagutu Euskadi-Basque Countryn bisita daitekeen itsasargi bakarra.
4. Getariako portua. Arrantza-tradizioa eta txakolina.
5. Zarautz. Olatua eta surfa, hondartza amaigabe batean.
6. San Telmo ermita. Itsaslabarren ertz-ertzean dago, Itzurun hondartzaren gaineko aldean, eta 1540. urtekoak dira ermitari buruzko idatzizko lehenengo aipuak. Marinelen santua da San Telmo. Nabigatzaileen Kofradiaren egoitza izan da ermita hori XVII. mendeaz geroztik.
7. Getxoko Portu Zaharra. Ezagut ezazu Kantauri itsasora bistak dituen arrantzale-auzo tradizional baina alai eta jendetsu hau.
8. Plentzia. 1299an eraikitako kostaldeko hiribildua. Erdi Aroko arkitektura eta marinel- eta jauregi-ukituak konbinatzen ditu. Plentziako ibaiadarretik gertu, ontzi txikiak dituen portu bat dago, Gorliz eta Plentziako hondartzek bat egiten duten badia natural polit bat.
9. Pasaia: Ulia eta Jaizkibel mendiek babestutako herri txikia, Donostiatik hurbil. Marinel-giroko paisaia xarmagarria du. Herriaren marinel-izaeraren lekuko dira hango arrantzale-etxeak, badia, traineruak eta portua.
10. Ondarroako portua. Deskubritu Kantauri itsasoko portu nabarmenena, eta sar zaitez arrantzaleen lonjan, eskualdeko arrantza-jardueraren ikuspegi eguneratua izan dezazun.

Hiriak eta Herriak

1. Bilboko Alde Zaharra: hiriaren bihotza diren Zazpi Kaleak. Orain dela 700 urte sortu zen Bilbo Zazpi Kaleen zonan; arrantza eta Nerbioi ibaia garrantzitsuak ziren inguru hartan. Bilbo Zaharra zegoen alde batetik (meatze-aldea) eta Alde Zaharra bestetik (komertziala). Denborarekin, eraitsi egin zuten bi aldeen artean zegoen harresia, eta beste lau kale sortu ziren; horrela sortu zen gaur egungo Zazpi Kaleen zona. 1979an, oinezkoentzako eremu bihurtu zen Alde Zaharra; horrela, merkataritza- eta aisialdi-gune bihurtu zen, denda, taberna eta jatetxeekin.
2. Gasteizko Erdi Aroko hirigunea: historia bizi-bizi txoko guztietan. Gasteiz milaka urteko hiria da, XII. mendeaz geroztik ondo zaindutako Erdi Aroko trazadura duena. Mendixka batean dago gune historikoa; jatorrian, hantxe ezarri zen hiria, “Nueva Victoria” izenarekin.
3. Ea: txikia, kostakoa eta benetan xarmagarria. Euskal kostaldean dago Espainiako izen laburreneko herria.
4. Tolosa. 1256an Alfontso X. Jakintsuak sortutako hiri historikoa. 1503an suak hartu zuen arren, harritan birsortu zen hiria, eta Erdi Aroko xarmari eusten dio Hirigune Historikoak.
5. Elorrio: dotoretasuna jauregi eta jauretxe bakoitzean. Harmarrien Hiribildua deitzen zaio. Bizkaiko herri txiki bat da, Gipuzkoatik gertu dagoena, eta hirigune historiko aparta eta ondo kontserbatutako ondarea ditu. Anboto eta Udalaitz mendiez inguratuta dago.
6. Balmaseda: Bizkaiko lehenengo hiribildua, historiaz betea. Hainbat kulturaren elkargune izan da, eta ondare horren erakusgarri dira galdu ezin dituzun askotariko tradizio eta ospakizunak.
7. Donostiako Alde Zaharra: kultura eta gastronomia han eta hemen. Alde Zaharra hirian bisitari gehien jasotzen dituen lekua da, bigarren auzo zaharrena, Antiguoren ondoren. Urgull mendiaren, portuaren eta Urumea ibaiaren ondoan dago, eta hiriko gune soziala da. Tabernaz josita daude auzoko kale harriztatuak –Abuztuaren 31ko kalea kasu–, eta pintxorik goxoenak dastatu ahal izango dituzu.
8. Oñati: arkitekturaren eta izpiritualtasunaren arteko harmonia. Historia aberats eta anitzeko historia duen herria; merkataritza- eta artisautza-gunea izan zen Erdi Arotik Industria-iraultzara arte. Jaurerri feudala eta konderria izan zen, 1845ean Gipuzkoarekin bat egin zuen arte. Oñatin dago mendetan zehar eskualdeko unibertsitaterik garrantzitsuena izan zena.
9. Guardia: ardoa eta tradizioa, harresiz inguratutako Erdi Aroko hiribildu batean. Herri lasai honetan, sekretu harrigarri bat ezkutatzen da kale harriztatuen azpian: orain dela 2.100 urte baino gehiago eraikitako urmael zahar bat. 1998an egindako indusketa zirraragarri bati esker ezagutu zen historiak ezkutatzen zuen ezusteko liluragarri hori; geruzaz geruza, herriko altxor ezkutuak azaleratu zituzten. Baina badago gehiago; Biasteriko erdigunetik kotxez minutu gutxi batzuetara, dolmen harrigarrienetako bat duzu: Sorginaren Txabola.
10. Hondarribia: Gipuzkoan ezinbestean ezagutu beharreko Erdi Aroko herria. Arrantza-portuaren xarmak eta alde zaharraren dotoreziak bat egiten duten herria. Esperientzia jatorragoa bizi izan nahi baduzu, barnera zaitez Portu auzoan; hantxe dituzu zain marinel-tabernak, Txingudi ibaiaren ondoan, jaki goxo-goxoekin.

Ez ezazu galdu ezinbesteko 50 geldialdi hauek egiteko aukera.

Gogora ezazu geldialdi bakoitza historia bat dela, eta historia bakoitza esploratzen jarraitzeko gonbidapena. Euskadiko erlijio-monumenturik nabarmenetako bat; beso-zabalik eta bizi izateko hamaika abenturarekin duzu zain. Planifika ezazu orain zure bidaia, presta zaitez esperientzia paregabe baterako!